‘The Passionpreneur Exclusive’ යනු පොත්පත් ලිවීමට සහ කියවීමට ඇති ආශාව නිසා ප්‍රකාශන ක්ෂේත්‍රයේ කැපී පෙනෙන ස්ථානයක රැඳී සිටින ප්‍රමුඛ පෙළේ ව්‍යවසායකයින් පිළිබඳ The Asian Review හි ඉංග්‍රීසි බසින් පළවන සම්මුඛ සාකච්ඡා මාලාවකි. Passionpreneurs සම්මුඛ සාකච්ඡා මාලාවට සහභාගීවන්නේ ආචාරධාර්මික පිළිවෙත්වල නියැලී සිටින, සිය උපන් රටෙහි සහ ඉන් පිටත කැපී පෙනෙන වැඩකොටසක් ඉටුකර ඇති සහ ලෝකයේ ප්‍රකාශක ප්‍රජාව සමඟ සම්බන්ධ වීමට බලාපොරොත්තු වන ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශකයන්ය.

අද අපට හමුවන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රකාශන ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රමුඛයකු වන අතර, ඔහු තම තොරතුරු තාක්‍ෂණය පිළිබඳ දැනුම ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශනය සමඟ ඒකාබද්ධ කර ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශනය සහ කියවීම නව තලයකට ගෙන ගියේය. ප්‍රදීප් ගමගේ යනු ගැඹුරින් මුල් බැසගත් සාහිත්‍ය සම්භවයකින් පැවත එන වෘත්තියෙන් තොරතුරු තාක්ෂණ ඉංජිනේරුවෙකි. ඔහු ‘මෙටාරීඩ්ස්’ හි සම-නිර්මාතෘවරයා වන අතර ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ හි නිර්මාතෘ සහ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියාද වේ.

කැපී පෙනෙන මට්ටමේ නව්‍ය චින්තනයක් සහ පසු නොබසින අධිෂ්ඨානයකින් හෙබි, තම රටට සහ එය අයත්වන භූගෝලීය කලාපයට ඉහළ සේවයක් කළ ශ්‍රී ලංකාවෙන් නැගී එන ව්‍යවසායකයකු Asian Review හරහා හඳුන්වා දීමට හැකිවීම පිළිබඳව අපි සතුටු වෙමු.

Q: තොරතුරු තාක්ෂණය පිළිබඳ පොදු අවබෝධය වෙන්නේ එය යාන්ත්‍රික දෙයක් හැටියටයි. ඔබ මෙයට අභියෝග කරන්නෙක්. තොරතුරු තාක්ෂණ විශේෂඥයෙකුගේ සිට ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන ක්ෂේත්‍රයේ නැගී එන ව්‍යවසායකයෙකු දක්වා ඔබේ පරිවර්තනය පිළිබඳ කතාව අපගේ 25,000 කට අධික දෛනික පාඨකයන්ට පැවසිය හැකිද? ඒ පිටුපස ඇති පෙළඹවීම කුමක්ද?

A: තොරතුරු තාක්ෂණ විශේෂඥයෙකුගේ සිට ප්‍රකාශන ක්ෂේත්‍රයේ අංකුර ව්‍යවසායකයෙකු දක්වා මගේ පරිවර්තනය පිළිබඳ තොරතුරු බෙදා ගැනීමට මම සතුටුයි. තොරතුරු තාක්‍ෂණය යන්ත්‍ර සහ ඩිජිටල් උපාංග සමඟ නිතර සම්බන්ධවන දෙයක්. මෙම වෘත්තියේ පවතින විභවය කෙතරම්ද කියන එකයි මගේ කතාවෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ.

කතන්දර කීමට සහ කියවීම හරහා මිනිසුන් සම්බන්ධ කිරීමට තාක්‍ෂණය විශිෂ්ට මෙවලමක් විය හැකි බව වටහා ගැනීමෙනුයි මගේ ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන වෘත්තිය ආරම්භ වුණේ. තොරතුරු තාක්‍ෂණ වෘත්තිකයෙකු ලෙස, මම තාක්‍ෂණය සහ සාහිත්‍යය අතර පරතරය පියවාලීමේ අවස්ථාව හඳුනාගත්තා. එමඟින් ඩිජිටල් ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශනය යනුවෙන් වෙනම සන්දර්භයක් නිර්මාණය කළා.

මෙම පරිණාමය සිදුවීමට පෙළඹීම, සාහිත්‍යයට ඇති ඇල්ම සහ පොත් ලෝකයට නව්‍යකරණයක් ගෙන ඒමේ ආශාවෙන් සිදුවූ දෙයක්. ඩිජිටල් වේදිකාවල ජනප්‍රියත්වය වැඩි වීමත් සමගම, කියවීමේ පුරුදුවල වෙනස්වන භූදර්ශනය මම නිරීක්ෂණය කළා. කියවීමේ අත්දැකීම වැඩිදියුණු කිරීමට තාක්ෂණයට තිබෙන විභවය ගැන මම විශ්වාස කළා.

මේ ගමනට බාධා නැතුවා නෙවෙයි. නමුත් අපි අධිෂ්ඨානශීලීව, සමාන අදහස් ඇති පුද්ගලයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ ආරම්භ කළා. අපගේ ඉලක්කය වුණේ, පුළුල් ප්‍රේක්ෂක පිරිසකට වඩාත් හොඳින් සාහිත්‍යයට ප්‍රවේශ විය හැකිවන පරිදි, ඩිජිටල් නවෝත්පාදන ඇතුළත් කරමින් සාම්ප්‍රදායික ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන ආකෘතිය ප්‍රතිනිර්මාණය කරන එකයි.

අපගේ ඩිජිටල් ප්‍රකාශන වේදිකාව හරහා පාඨකයන්ගේ වැඩිවන මනාපයන් සපුරාලීමට, ඔවුන්ට සුමට හා ගතික කියවීමේ අත්දැකීමක් ලබා දීමට අපට අවශ්‍ය වුණා. උසස් තත්ත්වයේ පොත් සහ නව්‍ය තාක්‍ෂණය සඳහා අපගේ කැපවීම නිසා ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන ක්‍ෂේත්‍රයේ සුවිශේෂී ස්ථානයක් වෙන්කර ගැනීමට අපට හැකි වී තිබෙනවා.

අද, ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා කියන්නේ තොරතුරු තාක්‍ෂණය පිළිබඳ මහජනතාවගේ පොදු අවබෝධය වෙනස් කරමින් තාක්‍ෂණය සහ සාහිත්‍ය අතර ගොඩනැගුණ යහපත් සම්බන්ධයට කළ උපහාරයක් වගේ.

Q: ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රකාශන පරිසර පද්ධතියේ ප්‍රමුඛ පෙළේ ව්‍යවසායකයෙකු හැටියට, කර්මාන්තයක් ලෙස ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශනයට පමණක් නොව, කෙටි, මධ්‍ය හා දිගු කාලීනව රටේ සාහිත්‍ය ක්ෂේත්‍රයටත් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය කෙසේ බලපාන්නේද යන්න පිළිබඳව ඔබේ අදහස කුමක්ද?

A: ආර්ථික අර්බුදයක් නිසා ළඟදීම ප්‍රකාශන අංශයට වේගවත් හා ප්‍රධාන බලපෑම් ඇති කරන්න පුළුවන්. පාරිභෝගිකයින් පොත් වැනි අත්‍යවශ්‍ය නොවන දේ සඳහා වන වියදම් කපා හරින්න ඉඩ තිබෙනවා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පොත් අලෙවිය පහත වැටේවි. මුදල් ප්‍රවාහය, බෙදා හැරීම සහ අලෙවිකරණය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රකාශකයින්ට දුෂ්කරතා ඇති වේවි. ආර්ථික අනාරක්ෂිතභාවය නිසා නව සාහිත්‍ය ව්‍යාපාර සඳහා ආයෝජන අඩුවීමටත් හේතු වෙන්න පුළුවන්.

වෙනස්වන පාරිභෝගික හැසිරීම් සමග හැඩගැසීමට ප්‍රකාශන ක්ෂේත්‍රයට සිදුවනවා. ඒ වගේම මධ්‍යකාලීනව පාඨකයන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට නව ක්‍රම සංවර්ධනය කරන්න වෙනවා. භෞතික පොත් අලෙවිය අඩුවීමේ බලපෑම පියවා ගන්න ඩිජිටල් වේදිකා, මාර්ගගත විකුණුම් සහ ඊ-පොත් සම්බන්ධයෙන් සලකා බැලීමත් මෙයට ඇතුළත් වෙන්න පුළුවන්. පිරිවැය ගැන සැලකිලිමත් වන පාරිභෝගිකයින්ගේ අවධානය දිනාගැනීම සඳහා ප්‍රකාශකයන්ට ඔවුන්ගේ අලෙවිකරණ ක්‍රම නැවත ඇගයීමට අවශ්‍ය වේවි.

ප්‍රකාශන ගනුදෙනු ඇතිකරගැනීමට මෙන්ම සාහිත්‍ය සිදුවීම්, පොත් ප්‍රදර්ශන සහ වෙනත් සංස්කෘතික ව්‍යාපෘති සඳහා මූල්‍ය ආධාර ලබා ගැනීමට කතුවරුන්ට ඇති හැකියාව කෙරෙහි ආර්ථික පසුබෑමකින් බලපෑමක් ඇති කරන්න පුළුවන්. දුෂ්කර ආර්ථික තත්වයන් තුළ, ලේඛකයින්ට ඔවුන්ගේ ලිවීමෙන් තම ජීවිතය පවත්වා ගැනීම වඩා දුෂ්කර වේවි.

දිගුකාලීන වශයෙන් ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන ව්‍යාපාරයේ සහ සාහිත්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රතිසාධනයට පුළුල් ආර්ථික ප්‍රවණතා සහ රජයේ ක්‍රියා නිසා බලපෑම් එල්ලවෙන්න පුළුවන්. ආර්ථික පසුබෑම දිගටම පැවතුනහොත්, එහි දිගුකාලීන පැහැත්ම සහතික කිරීම සඳහා ප්‍රකාශන කර්මාන්තයේ ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ අවශ්‍ය වේවි. ප්‍රකාශකයන්, ලේඛකයන් සහ රජය අතර සහයෝගීතාව, සංස්කෘතික හා නිර්මාණාත්මක කර්මාන්තවලට උපකාර කිරීමට සම්බන්ධ විය හැකිය.

ප්‍රකාශන පරිසර පද්ධතියේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ ප්‍රකාශන කර්මාන්තයේ පාර්ශවකරුවන්ගේ නම්‍යශීලීභාවය මත ආර්ථික අර්බුදයක තීව්‍රතාවය වෙනස් විය හැකි බව මතක තබා ගැනීම ඉතා වැදගත්. වත්මන් ආර්ථික පරිසරය පිළිබඳව යාවත්කාලීන වීම සහ දේශීය ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන ප්‍රජාව සමඟ සක්‍රීයව සහභාගී වීමෙන් ව්‍යාපාරවලට බාධක ජය ගැනීමට සහ සාහිත්‍ය භූදර්ශනයේ දිගුකාලීන ප්‍රබෝධයට දායක වෙන්න පුළුවන්.

A: නිසැකවම, ඒක පුද්ගල වැඩිම මුද්‍රිත පොත් සඳහා වාර්තාව දකුණු ආසියාව සතු නමුත් කර්තෘ ගෙවීම් ප්‍රමාණවත් නොවීම, ප්‍රකාශන හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම, සහ ප්‍රකාශක ආයෝජන ප්‍රමාණවත් නොවීම වැනි ගැටලුවලට මුහුණ දෙමින් සිටින්නේය යන මතය ගැන අදහස් දැක්වීමේදී, ලේඛකයෙක් සහ ප්‍රකාශකයෙක් හැටියට මගේම අත්දැකීම් මත පදනම්ව සියුම් ඉදිරිදර්ශනයක් සැපයීමට මම කැමතියි.

අඩු වැටුප්, ප්‍රකාශන හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් සහ ප්‍රකාශකයන්ගේ ආයෝජන හිඟකම සම්බන්ධයෙන් කතුවරුන් මුහුණ දෙන කරදරකාරී ගැටලු පසෙක තිබියදී ඒක පුද්ගල දළ මුද්‍රිත පොත් සංඛ්‍යාවෙහි කැපී පෙනෙන බහුතරයක් ඇති දකුණු ආසියාවේ අද්විතීය සන්දර්භය ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ හඳුනාගෙන තිබෙනවා. සාහිත්‍ය පරිසර පද්ධතිය තුළ නැගී එන ව්‍යවසායකයෙකු ලෙස, විශේෂයෙන්ම තරුණ පරම්පරාවේ නියෝජනයක් ලෙස, නිර්මාණාත්මක වෙනසක් ඇතිකිරීම සඳහා දැනුවත් මෙන්ම ක්‍රියාශීලී ප්‍රවේශයක් අප ඉල්ලා සිටිනවා.

ආරම්භයක් හැටියට, කතුවරුන්ගේ අඩු-ආදායම් ගැටලුවට විසඳුම් සෙවීම තිරසාර හා ක්‍රියාශීලී සාහිත්‍ය පරිසරයක් පෝෂණය කිරීම සඳහා ඉතා වැදගත්. කතුවරුන්ට ඔවුන්ගේ නිර්මාණාත්මක කුසලතා සඳහා සාධාරණ ලෙස ගෙවීම් කිරීම සහතික කරන සාධාරණ සහ විනිවිද පෙනෙන වැටුප් විධිවිධාන සැකසීමට ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ අපේක්ෂා කරනවා. ඔවුන්ගේ කාර්යයේ සැබෑ වටිනාකම නියෝජනය කරන කර්තෘභාග ගෙවීමේ විධි හඳුන්වා දීමෙන් නිර්මාණශීලී ලේඛකයින් බඳවාගැනීම සහ රඳවාගැනීම අපගේ අරමුණයි.

දෙවනුව, ප්‍රකාශන හිමිකම් කඩ කිරීම යනු කතුවරුන්ගේ නිර්මාණාත්මක අයිතිවාසිකම්වලට තර්ජනයක් වන පුළුල්ව පැතිරුණු ගැටලුවකි. ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ මෙම ගැටලුව නීතිමය සහ තාක්ෂණික විසඳුම්වල සංකලනයකින් විසඳීමට කැපවී ඉන්නවා. නවෝත්පාදනයට තැන දෙන, ආරක්ෂා කරන සහ ප්‍රතිලාභ අත්කරදෙන පරිසරයක් ස්ථාපිත කිරීම මගින්, නීති වෘත්තිකයන් සමඟ සහයෝගයෙන් හා ප්‍රමුඛ පෙළේ ඩිජිටල් හිමිකම් කළමනාකරණ පද්ධතිවල ආයෝජනය කිරීමෙන් අපගේ කතුවරුන්ගේ බුද්ධිමය දේපළ සුරක්ෂිත කිරීමට අපි සැලසුම් කරමු.

ඒ විතරක් නොවෙයි, කතුවරුන් සඳහා වන ආයෝජන වැඩි කිරීමේ අවශ්‍යතාවය හඳුනා ගනිමින් තරුණ දක්ෂයන් ප්‍රවර්ධනය කරන සහ ඔවුන්ට සහාය වන ව්‍යාපෘති ගොඩනැගීමට ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ අදහස් කරනවා. තමන්ගේ ප්‍රොෆයිලය ඉහළ නංවාගැනීමට කතුවරුන්ට උපකාර කිරීම සඳහා උපදේශන වැඩසටහන්, ලේඛනය පිළිබඳ සම්මන්ත්‍රණ සහ ප්‍රවර්ධන ක්‍රියාකාරකම් මෙයට ඇතුළත් වෙනවා. අපට අවශ්‍ය වන්නේ සාහිත්‍ය ප්‍රජාව තුළ සහයෝගීතාවයේ සහ ආයෝජනයේ සංස්කෘතියක් දිරිමත් කර එමගින් නිර්මාණාත්මක සීමාවන් පුළුල්කිරීම සඳහා කතුවරුන්ට ස්වකීය වටිනාකම සහ දිරිගැන්වීම දැනෙන ග්‍රන්ථ ප්‍රකාශන පරිසර පද්ධතියක් ස්ථාපිත කිරීමටි.

‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ නව්‍ය තාක්ෂණයන් සහ වේදිකාවලට පිවිසෙමින් ඩිජිටල් ප්‍රකාශන ව්‍යාපාරය වෙනස් කිරීමේ හැකියාව දකිනවා. ජාලගත වෙළඳසැල් සමඟ උපායමාර්ගික හවුල්කාරිත්වයක් ඇති කර ගැනීමෙන් සහ සිත්ගන්නා ඩිජිටල් අන්තර්ගතයන් නිර්මාණය කිරීමෙන් විශාල ප්‍රේක්ෂක පිරිසක් වෙත ළඟාවීමට සහ ආදායම් මාර්ග වැඩිකර ගැනීම අපේ ඉලක්කයයි. මෙය අනෙක් අතට, කතුවරුන් සඳහා නැවත ආයෝජනය කිරීමට සහ දකුණු ආසියාවේ සාහිත්‍ය භූදර්ශනය පුළුල් ලෙස වැඩිදියුණු කිරීමට අපට ලැබෙන අවස්ථාවක්.

Q: ඔබ ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රව්‍ය පොත් සඳහා පුරෝගාමියෙක්; ශ්‍රව්‍ය පොත් වෙළෙඳපොළට පැමිණීම සහ මුද්‍රිත පොතේ අනාගතය ගැන ඔබේ අදහස් මොනවාද? ලේඛකයන්ගේ කෘති මෙන්ම කියවීමේ පුරුදු ආරක්ෂා කිරීමට ඩිජිටල්කරණය දායක වන්නේ කොහොමද?

A: ශ්‍රී ලංකාවේ ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ සහ ‘මෙටාරීඩ්ස්’ වැනි ශ්‍රව්‍ය පොත් වේදිකාවල නැගීම පෙන්නුම් කරන්නේ සාහිත්‍ය ලෝකයේ වර්ධනය වන ඩිජිටල්කරණ ප්‍රවණතාව. ශ්‍රව්‍ය පොත් සංවර්ධනය පාඨකයන්ට දැනුම පරිභෝජනය කිරීමට තවත් ක්‍රමයක් ලබා දෙනවා පමණක් නොවෙයි, අසා සිට ඉගෙනීමට කැමති හෝ සාම්ප්‍රදායික කියවීම සඳහා සීමිත කාලයක් ඇති පුද්ගලයින්ටද ඒ සඳහා අවස්ථාවක් සපයයි. මෙම ආකෘතිමය වෙනස මගින් ලබා දෙන්නේ සාහිත්‍යය තුළට වඩාත් ගිලී ගිය මෙන්ම සුවපහසු අත්දැකීමක්. එය පුළුල් ප්‍රේක්ෂක පිරිසකට සාහිත්‍යය තුළට හොඳින් ප්‍රවේශ වීමට හැකියාව ඇතිකරනවා. සාහිත්‍යමය හැකියාවන් ප්‍රසාරණය කිරීම මගින් පොත් හා සාහිත්‍යය සමඟ සම්බන්ධ වීමට වැඩි පිරිසක් දිරිගැන්වීමේ හැකියාවත් ඊට තිබෙනවා.

ශ්‍රව්‍ය පොත් වඩාත් ජනප්‍රිය වන විට, මුද්‍රිත පොත්වල අනාගතයට යම් යම් බාධා ඇති විය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, විවිධ මනාපයන් සහ අවශ්‍යතා සඳහා ග්‍රන්ථයක එකී විලාසයන් දෙකම පැවතිය හැකි බව තේරුම් ගැනීම ඉතා වැදගත්. ශ්‍රව්‍ය පොත්වලට සම්පූර්ණයෙන්ම සැපිරිය නොහැකි ස්පර්ශ සහ නොස්ටැල්ජික් අත්දැකීමක් තමයි මුද්‍රිත පොත්වලින් ලැබෙන්නේ. සැබෑ පිටු හරහා සැරිසැරීමේ ආකර්ෂණය, නව පොතක සුවඳ, සහ පුද්ගලික පුස්තකාලයක් ගොඩනැගීමේ ප්‍රීතිය කියන මේ සියල්ල මුද්‍රිත සාහිත්‍යයේ අඛණ්ඩ ආකර්ෂණයට එකතු වෙන දේවල්. සමහර ප්‍රදේශවල ශ්‍රව්‍ය පොත් ආධිපත්‍යය දරණ නමුත්, මුද්‍රිත පොත කිසි විටෙකත් අතුරුදහන් වෙන්නේ නැති වේවි, මොකද, ඒකට උද්යෝගිමත් පාඨකයන්ගේ හදවත් තුළ විශේෂ ස්ථානයක් හිමිවෙන නිසා.

Goodreads Lanka සහ Metaredas වැනි අලෙවිසැල් හරහා ශ්‍රී ලංකාව තුළ ශ්‍රව්‍ය පොත් ලබා ගැනීමේ හැකියාව තිබීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ සාහිත්‍ය පරිසරයේ හිතකර වෙනසක්. මුද්‍රිත පොත් සහ විකල්ප ඩිජිටල් මාධ්‍යවල සහජීවනය පුළුල් සහ සියල්ලෙන් සපිරි කියවීමේ සංස්කෘතියක් නිර්මාණය කරනවා. කතුවරුන්ගේ කෘති සුරක්ෂිත කිරීමත්, ලේඛකයන් සහ පාඨකයන් අතර ගතික සම්බන්ධයක් ඇති කිරීමටත් ඩිජිටල්කරණය මගින් පුළුවන්. වෙනස්වන වෙළඳපොළ තුළ සාහිත්‍යයේ අඛණ්ඩ ව්‍යාප්තිය සහ ප්‍රවේශ්‍යතාවය එමගින් සහතික වෙනවා.

Q: ඔබ ශ්‍රී ලංකාවේ, බොහෝ විට දකුණු ආසියාවේ ආවර්ධිත යථාර්ථ පොත් (Augmented Reality Books) ක්ෂේත්‍රයට නායකත්වය දෙයි. පළමුවෙන්ම, ආවර්ධිත යථාර්ථ (AR) පොතක් යනු කුමක්ද, එහි වාසි සහ අවාසි මොනවාද සහ AR පොත් ශ්‍රී ලංකාවේ කියවීමේ භූදර්ශනයට දායක වන්නේ කෙසේද යන්න දැන ගැනීමට අපගේ පාඨකයන්ට අවශ්‍ය විය හැකියි.

A: ආවර්ධිත යථාර්ථය, නැතිනම් Augmented Reality (AR) පොත් තාක්‍ෂණය හරහා ඩිජිටල් අන්තර්ගතය සමඟ භෞතික පොත ඒකාබද්ධ කිරීමෙන් සාමාන්‍ය කියවීමේ අත්දැකීමකට නව සහ අන්තර්ක්‍රියාකාරී මානයක් එක් කරන්න පුළුවන්. AR පොත් භෞතික පොතක පිටු මත සජීවිකරණ, චිත්‍රපට හෝ අන්තර්ක්‍රියාකාරී ග්‍රැෆික්ස් වැනි ඩිජිටල් සංරචක අධිස්ථාපනය කිරීමෙන් පාඨකයා පොතත් සමග තිබෙන බැඳීම වැඩි කරනවා. ආඛ්‍යානය සාරවත් කරන, එමෙන්ම පිටුවේ ඇති පෙළ කියවන ගමන්ම පාඨකයාට ගතික ඩිජිටල් මූලිකාංග සමඟ සම්බන්ධ විය හැකි බහු-සංවේදක අත්දැකීමක් නිර්මාණය කරනවා.

විශේෂයෙන්ම සාම්ප්‍රදායික මාධ්‍ය ආකෘතිවලට තරඟ කිරීමට අපහසු අද වගේ තාක්‍ෂණ-බුද්ධියේ යුගයක පාඨක උනන්දුව ග්‍රහණය කර ගැනීමට සහ රඳවා ගැනීමට ඇති හැකියාව AR පොත්වල එක් ප්‍රධාන වාසියක්. බහුමාධ්‍ය විශේෂාංග හඳුන්වාදීම කියවීමේ අත්දැකීම වැඩිදියුණු කරනවා පමණක් නොවෙයි, විශේෂයෙන්ම ළමා පාඨකයන් සඳහා ප්‍රබල උපදේශන මෙවලමක් හැටියටත් ක්‍රියා කරනවා. එහි අන්තර්ගතවන දෘශ්‍ය ආධාරක, සජීවිකරණය සහ අතිරේක තොරතුරු නිසා අවබෝධයට සහ මතකයේ රැඳීමට හේතුවෙනවා.

ශ්‍රී ලාංකේය පසුබිම තුළ ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා-මෙටාරීඩ්ස්’ විසින් AR පොත් හඳුන්වාදීම කියවීමේ සන්දර්භයේ ධනාත්මක ඉදිරි ගමනක් වෙනවා. ඩිජිටල් විනෝදාස්වාදයේ පෙළඹවීම හමුවේ, අනෙකුත් බොහෝ රටවල මෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවේද තරුණ පරම්පරාව කියවීමට පොළඹවා ගැනීමේ ප්‍රශ්නයක් තිබෙනවා. භෞතික පොත්වල හුරුපුරුදුකම තාක්‍ෂණයේ උද්දීපනය සමඟ ඒකාබද්ධ කරන AR පොත්, මෙම වෙනස්කම් යාකිරීමට නැවුම් ක්‍රමයක් සපයනවා. AR පොත්වල අන්තර්ක්‍රියාකාරී ස්වභාවය ඩිජිටල් නැඹුරුව ඇති සමාජයක රුචි අරුචිකම්වලට අනුරූප වනවා වගේම, එමගින් සාහිත්‍යය සහ ඉගෙනීම කෙරෙහි ඇති උනන්දුව අලුත් කරන්න පුළුවන්.

ආවර්ධිත යථාර්ථ පොත් අංශයේ ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා-මෙටාරීඩ්ස්’ දරණ ආධිපත්‍යය ශ්‍රී ලංකාවේ සහ දකුණු ආසියාවේ කියවීමේ දර්ශනය සඳහා හිතකර ගමන් පථයක් පෙන්නුම් කරනවා. ප්‍රවේශ්‍යතාව සහ අනවධානය ඇතිවීමේ හැකියාව සමඟ AR පොත්වල ප්‍රතිලාභ සසඳා බලද්දි පෙනෙන්නේ, සාක්ෂරතාවය, අධ්‍යාපනය සහ, අප කලාපයේ පුනර්ජීවනය වී ඇති කියවීමේ උනන්දුව පෝෂණය කිරීමේ ප්‍රයෝජනවත් මෙවලමක් ලෙස ස්ථානගත කරන්න පුළුවන් වන බවයි.

Q: ඩිජිටල් කියවීමට හුරුවූ මුල් පිරිස සහ ඩිජිටල් කියවන නිපදවූවන් බොහෝවිට ප්‍රතිරෝධයට මුහුණ දුන්හ. ඔබේ ව්‍යාපාරය, විශේෂයෙන්ම AR පොත්, ශ්‍රී ලංකාවේ සාම්ප්‍රදායික ප්‍රකාශකයන්, පොත් වෙළෙන්දන් සහ පාඨකයන් විසින් වැලඳගෙන ඇත්තේ කෙසේද? ඔබ මුහුණ දෙන අභියෝගවලට මුහුණ දෙන්නේ මොන විදියටද?

A: සාහිත්‍යය තුළට ආවර්ධිත යථාර්ථය ඇතුළත් කිරීම සැලකුණේ සාම්ප්‍රදායික සම්මතයන්ගෙන් බැහැරවීමක් හැටියටයි. ඒකෙන් අවිශ්වාසය ඇති වුණා. සාම්ප්‍රදායික ප්‍රකාශකයන් මේ අලුත් ක්‍රමය වැලඳ ගැනීමට පසුබට වුණේ එය සාම්ප්‍රදායික කියවීමේ අත්දැකීමට බාධාවක් වේ යැයි කනස්සල්ලෙන්. පොත් වෙළෙන්දෝ ආවර්ධිත යථාර්ථය යොදා වැඩිදියුණු කළ පොත් සඳහා රාක්කවල ඉඩක් වෙන් කරනකොට ප්‍රවේශම් වුණා. පාඨකයන්ටත් ඔවුන්ගේ සාහිත්‍ය අත්දැකීමට වර්ධිත යථාර්ථයේ අගය එකතු කිරීම ගැන විශ්වාසයක් තිබුණෙ නෑ.

‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ සහ ‘මෙටාරීඩ්ස්’ මේ දුෂ්කරතා විසඳීමට ප්‍රවේශම් සහගත ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාත්මක කළා. සාම්ප්‍රදායික ප්‍රකාශකයන් සමග සහයෝගීතාවය ඇතිකරගැනීම නිසා, ස්ථාපිත වී තිබෙන සාහිත්‍ය කෘතිවලට AR විශේෂාංග ඇතුළත් කිරීමට අවසර ලැබී තිබෙනවා පමණක් නොවෙයි, එමඟින් ගැටලු සමනය වුණා. මේ ක්‍රියාවලියට පොත් වෙළෙන්දන් සක්‍රීයව ඇතුළත් කරගැනීමෙන්, AR පොත්වල අන්තර්ක්‍රියාකාරීබව සහ පාඨකයාට එතුළට කිඳා බැසීමට ඇති හැකියාව පිළිබඳ ස්ථානීය ආදර්ශන ඉදිරිපත් කිරීමට හැකි වුණා. මීට අමතරව, ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ විසින් ආවර්ධිත යථාර්ථය මගින් කියවීමේ දී ලැබෙන සාරවත් වාසි පිළිබඳව පාඨකයන් දැනුවත් කිරීම සඳහා අවධානය යොමු කළ අලෙවිකරණ උපාය මාර්ග දියත් කරන ලදී. ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ සහ ‘මෙටාරීඩ්ස්’ නව්‍යකරණය සහ සම්ප්‍රදාය අතර පරතරය සමනය කරමින් ශ්‍රී ලාංකේය සාහිත්‍ය ලෝකය තුළ AR පොත් සඳහා වඩාත් ප්‍රතිචාරාත්මක වාතාවරණයක් ඇති කරමින් මුල් සතුරු ආකල්පවලට සාර්ථකව මුහුණ දුන්නා.

Q: සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ තාක්‍ෂණය භාවිත කිරීමේ අවස්ථා ලැබීමෙහි කිසිදු සාධාරණත්වයක් නොමැති බව පෙනේ, 2022 වන විට දිවයිනේ ග්‍රාමීය ජනගහනය 80.97% කි. මුද්‍රිත පොත් පවා සමහර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල සුඛෝපභෝගී දෙයකි. එමනිසා, එවැනි සන්දර්භයක් තුළ, AR පොත්වලට පාඨකයා වෙත කොපමණ දුරකට ළඟා විය හැකිද? සැමට AR පොත්වලට ප්‍රවේශ වීමට කොපමණ කාලයක් ගතවේද?

A: පාඨකයා අවශෝෂණය කරගන්නා සහ පාඨකයාට ප්‍රවේශ විය හැකි ඉගෙනුම් අත්දැකීමක් විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවලට ලබා දීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ තාක්‍ෂණ පරතරය විශාල ලෙස තුරන් කර දැමීමට AR පොත්වලට හැකියාව තිබෙනවා. කෙසේ වෙතත්, යටිතල පහසුකම් ගැටළු විසඳීම, අන්තර්ජාල සම්බන්ධතාව ඉහළ නැංවීම සහ දැරිය හැකි මිලක් සහතික කිරීම සම්බන්ධව පුළුල් අවිනිශ්චිතභාවයක් පවතිනවා. වර්තමාන ග්‍රාමීය ජනගහන ප්‍රතිශතය අනුව, AR පොත් සෑම කෙනෙකු වෙතම ළඟා වීමට වසර කිහිපයක් ගත වෙන්න පුළුවන්. යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය, ඩිජිටල් සාක්ෂරතාව ප්‍රවර්ධනය සහ ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවන් සමඟ සහයෝගීතාවයට ප්‍රමුඛත්වය දෙන්න ඔ්න. රජයේ මුලපිරීම්, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සමඟ සහයෝගීතාවය සහ ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයේ සහභාගීත්වය මගින් ක්‍රියාවලිය වේගවත් කරන්න පුළුවන්. දේශීය භාෂා සහ අධ්‍යාපනික අවශ්‍යතා සඳහා AR අන්තර්ගතය සකස් කිරීම, සංස්කෘතික අදාළත්වය සහ විශ්වීය පිළිගැනීම සඳහා ඉතාමත් වැදගත්. නිශ්චිත දිනයක් කීම දුෂ්කර වුණත්, තාක්ෂණය මත පදනම් වූ අධ්‍යාපනයට ශ්‍රී ලංකාවේ සෑම වර්ගයකටම අයත් ජනතාවට ප්‍රවේශවීමේ හැකියාව ඇතිකරවන AR පොත් අන්තර්ග්‍රහණය කිරීම කැපවූ සහ සම්බන්ධීකරණය කළ උත්සාහයක් මගින් ඉක්මන් කළ හැකියි.

Q: සංවර්ධිත හා සංවර්ධනය වෙමින් පවතින බොහෝ රටවල, අධ්‍යාපනික ද්‍රව්‍ය සහ පොත්පත් බොහොමයක් බදුවලින් නිදහස් කර තිබෙනවා. මීට සති කිහිපයකට පෙර ශ්‍රී ලංකාව පොත් සඳහා බදු පැනවූවා. ශ්‍රී ලංකාව තිරසාර ආයෝජන දෙස බැලිය යුතු තීරණාත්මක අවස්ථාවක රටේ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් මෙවැනි ප්‍රතිපත්ති හඳුන්වා දීම කෙතරම් ප්‍රගතිශීලීද?

A: අධ්‍යාපනික සැපයුම් සහ ප්‍රකාශන මත බදු පැනවීමේ ශ්‍රී ලංකාවේ පියවර ප්‍රතිගාමී එකක් බව පේනවා. විශේෂයෙන්ම දිගුකාලීන වියදම් වැදගත් වන අවස්ථාවක. ප්‍රධාන අධ්‍යාපනික සම්පත්වලට බදු පැනවීම නිසා තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශය අඩාල කරනවා, අසමානතාවයන් උග්‍ර කරනවා, මානව ප්‍රාග්ධන සංවර්ධනය අඩාල කරනවා. ප්‍රගතිශීලී ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් විසින් දිගුකාලීන සංවර්ධනය සඳහා මුල්ගලක් ලෙස අධ්‍යාපනයට ප්‍රමුඛත්වය දෙන්න ඔ්න. බදුකරණය හරහා දැනුම ලබාගැනීම අධෛර්යමත් කිරීම මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ දිගුකාලීන වර්ධනය සහ තරඟකාරිත්වය අඩපණ කිරීමේ අවදානමක් තිබෙනවා. ආර්ථික හා සමාජීය ප්‍රගතිය ලබා ගැනීමේදී අධ්‍යාපනයේ තීරණාත්මක භූමිකාව හඳුනා ගන්නා ලෝක ව්‍යාප්ත ප්‍රවණතාවලට අනුකූලව, අධ්‍යාපනය, නවෝත්පාදන සහ දිගුකාලීන ආයෝජන සඳහා හිතකර වාතාවරණයක් ඇති කිරීමට ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් මෙවැනි පියවරයන් නැවත සලකා බැලිය යුතුයි.

Q: අවසාන වශයෙන් ඔබට කීමට යමක් තිබේද?

A: සම්ප්‍රදායට තාක්ෂණය මුසු වන ශ්‍රී ලංකාවේ මුද්‍රණ සහ ඩිජිටල් යන අංශ දෙකෙහිම පොත් ප්‍රකාශනය දියුණු වෙනවා. සාම්ප්‍රදායික මුද්‍රණාලයේ සිට ඩිජිටල් වේදිකා දක්වා, ඔබ සාහිත්‍යයේ පොහොසත් අන්තර්ගතය වැළඳ ගන්න. විවිධ පරම්පරාවල පාඨකයන් සම්බන්ධ කරමින් අතීතය සහ අනාගතය අතර සම්බන්ධකයක් ලෙස ලිඛිත වචනයට ඉඩ දෙන්න.

-සාකච්ඡාව ප්‍රමුදිත් ඩී. රූපසිංහ විසිනි.