ජීවිතයට පාඩම් සියයක්

ෂර්මා මෙම පාඩම් ඉදිරිපත් කිරීමේදී ස්වකීය ජීවන අත්දැකීම් පවා එයට පාදක කරගනියි. ඔහු පවසන්නේ අපට මිනිසකු හඳට යැවීම පහසු බවත්, එහෙත් අලුත් අසල්වැසියෙකු හමුවීම සඳහා පාර මාරු වීම අපහසු බවත්ය. නූතනයේ අප අත්දකින ගැටලුවක් වන්නේ පුද්ගල හුදෙකලාව සහ දූරස්ථභාවයයි. ඩිජිටල් තාක්ෂණය දියුණුව පැවතියද, මානව සම්බන්ධතා දූරස්ථ වී ඇත. Continue reading ජීවිතයට පාඩම් සියයක්

සඳට රහසක් කියූ මව

ඇයගේ නවකතාවල මා දකින තවත් විශේෂත්වයක් වන්නේ ඥාති සම්බන්ධතා නොපවතින බාහිර පුද්ගලයින් නවකතාවේ ප්‍රධාන චරිතවලට සමීපවන ආකාරය පෙන්නුම් කිරීමයි. අප එදිනෙදා ජීවිතය ගත කරද්දී පවා ඔබටද මෙවන් අත්දැකීම් පවතිනවාට සැක නැත. ස්වකීය පවුලේ සහ ඥාති හිතමිත්‍රාදීන් පසෙක සිටියදී, තමන්ගේ පවුලේ අය මෙන් සලකන සද්ගුණවත් මිනිස්සු මේ සමාජයේ කොතෙකුත් ඉන්නවා. Continue reading සඳට රහසක් කියූ මව

විශ්වය පුරා සැරිසරන ආදරය

මෙහිදී සසඳරාගේ අප්පච්චි පවසන ප්‍රකාශය සමග කෙනෙකුට එකඟ විය හැකි අතර කෙනෙකුට එයට එකඟ නොවී ප්‍රශ්න කිරීමටද හැකිය. පුද්ගලයින් වශයෙන් තනි තනි ව්‍යායාම ඔස්සේද රටක් මෙන්ම පොදු සමාජ ආකල්පද වෙනස් කළ හැකි බව පිළිගත හැකිය. නමුත් එය හුදෙක් හුදෙකලාවම සිදු කළ නොහැකි කටයුත්තකි. තනි තනි පුද්ගලයින් වශයෙන් සමාජයක් වෙනස් කරන්නටද යම්කිසි පුද්ගල කණ්ඩායමක එකමුතුවක් අවශ්‍ය වේ. Continue reading විශ්වය පුරා සැරිසරන ආදරය

ප්‍රංශ-ජර්මානු යුද්ධයට මැදි වූ පරිත්‍යාගයක ශාපය

ප්‍රංශයේ පමණක් නොව මෙම කාරණය පොදුවේ සෑම ප්‍රභූ පිරිසක් සතුවම පවතින පොදු කරුණකි. නමුත් විපතකට පත් වූ අවස්ථාවකදී සමාජ ස්තරායන කරුණු වියැකී යාම ආයාසයකින් තොරව සිදු වන්නකි. මුලදී යම් අකැමැත්තක් පෑවද, අවසානයේ තෙල් බෝලය සමග ආහාර ගැනීමට ප්‍රභූ පිරිස පෙලඹෙන්නේද එබැවිනි. නමුත් එම සාමානාත්මතාව පිළිබඳ හැඟීම ප්‍රභූන් තුළ පවතින්නේ දියෙහි එබූ රබල් බෝලයක් පරිද්දෙනි. Continue reading ප්‍රංශ-ජර්මානු යුද්ධයට මැදි වූ පරිත්‍යාගයක ශාපය

“මුලින් මම බය වුණා මේ මාතෘකාව මොන විදියට පාඨකයා භාරගනීද කියල” – සඳරැසී සුදුසිංහ.

දෛනික ජීවිතය ගෙවුණේ සමහර සතිඅන්ත යාපනයට යමින් තොරතුරු සොයමින් අදාළ පුද්ගලයන් විමසමින් ගෙවිල ගියා. හැබැයි හැම රැයක්ම ගෙවල දැම්මේ මේ සඳහා තොරතුරු හොයන්න වෙහෙසෙමින් හා නිර්මාණකරණයේ යෙදෙමින්. සමහරවිට මම පාන්දර හතර පහ වෙනතුරු කියෙව්වා, වැඩ කරා. විදේශයන්හි ජීවත්වන ඇතැම් පුද්ගලයන් හා සම්බන්ධ වෙමින් තොරතුරු විමසමින් සමහර රාත්‍රීන් නිදිවර්ජිතව ඉන්න වුණා. Continue reading “මුලින් මම බය වුණා මේ මාතෘකාව මොන විදියට පාඨකයා භාරගනීද කියල” – සඳරැසී සුදුසිංහ.

නිසලව සිටි ගිරගද සසල කළ ෆිලොමිනාගේ අන්දරය

තම මවට අතිශයින් ආදරය කළ ජයදිත්‍ය ඇය ස්ත්‍රියක වශයෙන් විඳි වේදනාව දුටුවේය. සමාජයෙහි ස්ත්‍රියකව උපත ලැබීමෙන් අත්වන ඛේදය වඩාත් ප්‍රබලව ඉස්මතු වන්නේ සුකිනාවතීගේ චරිතයෙන් නොව නවකතාවේ පසුව අපට හමුවන ෆිලොමිනාගේ චරිතයෙනි. Continue reading නිසලව සිටි ගිරගද සසල කළ ෆිලොමිනාගේ අන්දරය

“මට සල්ලි තිබුණා නම් ‘මකරානන්දය’ ටෙලි නාට්‍යයකට නඟනවා” – විරාජිනී තෙන්නකෝන්

මගේ අතින් ලියැවෙන නිර්මාණවලදී වගේම මම කියවන්නට කැමති සාහිත්‍යමය නිර්මාණ තෝරා ගැනීමේදීත් මම වඩාත් සැලකිලිමත් වන්නේ සම්පූර්ණ නිර්මාණයම එක මිටට ගත් විට එහි ඇති නෑඹුල් අපූර්වත්වයේ ගිනිකණ වැටෙනසුලු බවටම පමණයි. Continue reading “මට සල්ලි තිබුණා නම් ‘මකරානන්දය’ ටෙලි නාට්‍යයකට නඟනවා” – විරාජිනී තෙන්නකෝන්

“අර්බුදය යට ගහලා, එහෙම එකක් නෑ වගේ ඉන්න පුළුවන්” – මොහාන් ධර්මරත්න

ලාංකික කෙටිකතාකරුවන්ගෙන් මම ප්‍රභාත් ජයසිංහගේ සහ නිශ්ශංක විජේමාන්නගේ ලිවීම්වලට වඩාත් කැමතියි. මේ දෙදෙනාගේ කතා කියවූ පසු මම හුඟක් දුරට කල්පනා කරන්න පෙළඹෙනවා. ඒ කල්පනාව ඇතුළේ ඒ කතාව අස්සෙ තියෙන මං කලින් නොහිතපු මගේ කතා ගොඩක් එළියට එනවා. Continue reading “අර්බුදය යට ගහලා, එහෙම එකක් නෑ වගේ ඉන්න පුළුවන්” – මොහාන් ධර්මරත්න

ගිනි වැදුණු යාල්පානම් පියාපත්

යාපනය පුස්තකාලයට මෙම විනාශය උරුම වූයේ හුදු දේශපාලනික සහ වාර්ගික පළිගැනීමක් ලෙස නමුදු ඉන් සමස්ත ලාංකිකයන්ගේ ම දැනුම් පද්ධති එක ම මොහොතක, එක ම දවසක, එක ම ගින්නකින් විනාශ වූ බව කිවිඳිය පවසයි. ප‍්‍රාථමික ශ්‍රේණිවල දී හමු වූ සාමා, අමර, ඉතිහාස පොත්වල හමුවන කන්නගී, කෝවලන්, ජාතක පොතේ හමුවන සඳ කිඳුරා සහ සඳ කිඳුරිය පිළිබඳ සඳහන් සියලු පතපොත ක්ෂණයකින් දැවී අළු වූයේ වර්ගීකරණයකින් තොරව ය. Continue reading ගිනි වැදුණු යාල්පානම් පියාපත්

යථාර්ථයෙන් මායාවට අප කැඳවා යන දඩයක්කාරයා

මෙහිදී කතුවරයා ඉතිහාසය, බුදුදහම, කාලතරණය වැනි විෂය කරුණු තම කෙටිකතාවට පාදක කරගෙන තිබෙනවා. පෞද්ගලිකව කෙටිකතා සංග්‍රහයේ මා ඉතා ප්‍රිය කරන කෙටිකතාව වන්නේද මෙයයි. විශේෂයෙන් කතුවරයා අංගුත්තර නිකායේ සත්තක නිපාතයේ අන්තර්ගත ‘අරක සූත්‍රය’ යොදා ගනිමින් කරන විග්‍රහය අපූරුයි. නූතනයේ සාහිත්‍යකරණයේ නියැලෙන බොහෝ කෙටිකතාකරුවන් ත්‍රිපිටක ආභාසය ලැබීම සාධනීය ලක්ෂණයක්. Continue reading යථාර්ථයෙන් මායාවට අප කැඳවා යන දඩයක්කාරයා

“මම හිතනවා ඒ අභියෝගෙ මම ජය ගත්ත කියල” – මලික් තුසිත ගුණරත්න.

පාඨක විශ්වාසය තමයි මූලිකම දේ. ඒ විශ්වාසය නොබිඳී තියෙන්න ඕනි. ඒ විශ්වාස පළුදු වුණොත් නිර්මාණය පමණක් නෙවෙයි, ඉදිරි නිර්මාණද සමහර විට ලේඛකයාද පාඨක ලෝකයෙන් ප්‍රතික්ෂේප වෙලා වෙනවා. ඒ වගේම අපි ලියන දේවල් තේමාත්මකව අලුත් විය යුතුයි. අලුත් හැඩයෙන් ලිවිය යුතුයි. හැකි අවස්ථාවල අලුත් තාක්ෂණයත් එකතු කර ගත යුතුයි. Continue reading “මම හිතනවා ඒ අභියෝගෙ මම ජය ගත්ත කියල” – මලික් තුසිත ගුණරත්න.

පෙනෙන සමාජ කලාපවල නොපෙනෙන නිරුවත හෙළි කරන ප්‍රබන්ධමය කැරලිකාරයා

මෙම නවකතාවේ ප්‍රධාන චරිතය තමයි ‘වෙස්ටන්’. හැබැයි නවකතාවේ කිසිම තැනක අපිට මේ චරිතය සජීවීව සම්මුඛ වෙන්නෙ නෑ. ප්‍රධාන චරිතය සෑම මොහොතකම ඉස්මතු වන්නේ සෙසු චරිත සිදු කරන විස්තර කිරීම්, දුරකථන ඇමතුම්, අතීතාවර්ජන සහ සංවාද මගින්. මෙහිදී ප්‍රධාන චරිතය වන වෙස්ටන් සෙසු චරිතවලට කරන බලපෑම ඉතාම දැඩියි. Continue reading පෙනෙන සමාජ කලාපවල නොපෙනෙන නිරුවත හෙළි කරන ප්‍රබන්ධමය කැරලිකාරයා

“අපි හැමෝටම ඉන්නව කුලප්පුවෙන්න බලාගෙන ඉන්න හරකෙක්.”

කටුනායක වෙළෙඳ කලාපයේ රැකියාවට යාමට සැරසෙන සෝමේ තම වීරවරිය බවට පත් කරගන්නේ රන්මැණිකා නැන්දාය. සමූපකාරයේ රාත්තලේ පඩි බාගෙන් කළ වික්‍රමය ඊට හේතුවයි. එලෙස විකුමන් පෑ රන්මැණිකා බේකරි මුදලාලි ඉදිරියේ පරඩැල් පතක් බවට පත් වෙනවා. Continue reading “අපි හැමෝටම ඉන්නව කුලප්පුවෙන්න බලාගෙන ඉන්න හරකෙක්.”

මලින්, ගින්නෙන්, දියෙන් සහ කඳුළින් උපදින කාන්තාවෝ

තමන් ස්ත්‍රියක වීම නිසා විඳින්නට සිදු වන ඛේදනීය තත්වයන්ට යුවතියක් වශයෙන්ද, තෙරණියක් වශයෙන්ද ඇයට විඳින්නට සිදු වෙනවා. දියණියක වශයෙන් විඳින්නට සිදු වන ඛේදනීයම ඉරණමටත් ඇයට මුහුණ දීමට සිදු වෙනවා. නවකතාවේ ඇය මෙන්ම පාඨකයින්ද වඩාත් සංවේදීභාවයට පත් වන්නේ කිරි අම්මාගේ මරණයෙන්. කිසිවෙකුගේ සරණක් නොමැතිව හිඳි මොහොතේ තමන්ට පිහිට වූ පුද්ගලයාද තමාට අහිමි වීම සහ අතින් අතට හුවමාරු වීමත් සමග අවසානයේ ඇය ලොව්තුරු සුවය සොයමින් සසුන්ගත වෙනවා. නමුත් සංඝ සංස්ථාව තුළින්ද ඇයට අසාධාරණයක් සිදු වෙනවා. Continue reading මලින්, ගින්නෙන්, දියෙන් සහ කඳුළින් උපදින කාන්තාවෝ

හරුකි මුරකමි : පුද්ගල හුදෙකලාව සහ දූරස්ථභාවය

පුද්ගලයා හුදෙකලා වීමත් සමග ඔහු හා සමාජය අතර සම්බන්ධතා දුරස් වෙනවා. මෙම කෙටිකතා සංග්‍රහයේ ඇතුළත් කෙටිකතා 07 තුළින් ම මුරකමි අපට පවසන්න උත්සාහ කරන්නේ හුදෙකලාව පිරිමි ජීවිත කේන්ද්‍ර කරගැනීමේ විශේෂත්වය යි. ඒ අනුව ආදරයෙන් පැරදුණු වෛද්‍යවරු, ශිෂ්‍යයන්, රියැදුරන්, අනියම් විවාහක පෙම්වතුන්, නළුවන්, තැබෑරුම් හිමියන් සහ කෆ්කාගේ ග්‍රෙගෝර් සම්සා වැනි චරිතත් අපට හමුවෙනවා. Continue reading හරුකි මුරකමි : පුද්ගල හුදෙකලාව සහ දූරස්ථභාවය

ටෝරු වටනාබේගේ අතීතාවර්ජනය

කතුවරයා ආරම්භයේදීම අපට ලබා දෙන්නේ නවකතාවේ අවසානය පිළිබඳ ඉඟියක්ද? ජපානය හා සම්බන්ධ ආදර කතා ඛේදාන්තයකින් අවසන් වන බවට අප මනස තුළ තැන්පත්ව ඇති මතය මෙහිදී කරළියට පැමිණෙනවා. නමුත් කතුවරයා නවකතාව අවසන් කරන්නේ පාඨකයා බලාපොරොත්තු නොවන අවසානයකින්. Continue reading ටෝරු වටනාබේගේ අතීතාවර්ජනය

“මමත් මුහුණු පොතෙන් බිහිවුණ ලේඛකයෙක්” – රන්දික කඩවතආරච්චි.

අසූව අනූව දශක වල ජීවිතේ සුන්දරම ළමා කාලයක් විඳපු ඕනි කෙනෙක් දන්නවා ළමා ජීවිත වල තිබුණු ඒ සරල නිරාමිස සතුට. තාක්ෂණය අතින් දියුණු නොවුනත් මානව සම්බන්ධතා අතින් ඉතාමත් දියුණු කාලයක්. ගහ කොළ, සතා සීපාවා, ඇළ දොළ සමඟ දරුවන්ගේ ජීවිත ගෙවුනේ ඉතාමත් සුන්දර ලෙස. මමත් ඒ සුන්දර කාලය අඩුවක් නොමැතිව විඳපු කෙනෙක්. Continue reading “මමත් මුහුණු පොතෙන් බිහිවුණ ලේඛකයෙක්” – රන්දික කඩවතආරච්චි.

පොඩි නළ ඉෂ්ක මිටා හේ… හේ… හෙවත් චිංචිං නෝනාගේ කතාව.

චිංචිං නෝනා වෙනස් ම දැරියක්. ඇය කියනා දේ නාහන දඩබ්බර චරිතයක්. ගස් නගින, අසත්‍ය පුවත් ගම පුරා පතුරුවන, තම සහෝදරයින්ට කුණුහරුප කියා දෙන, පාසල් යන්නට අකැමැති දැරියක්. සාම්ප්‍රදායික අධ්‍යාපන රාමුවට අනුව ඇය අදක්ෂ සිසුවියක්. ඇය ශිෂ්‍යත්ව විභාගය පවා අසමත් වූ සිසුවියක්. ඇය මුල සිට ම සාම්ප්‍රදායික අධ්‍යාපන ක්‍රමය උපහාසයට ලක් කරන්නියක්. Continue reading පොඩි නළ ඉෂ්ක මිටා හේ… හේ… හෙවත් චිංචිං නෝනාගේ කතාව.

‘හද්දා පිටිසර’ කොළඹ ගැමියන්ගේ කතාව

නවකතාවේ නම ‘කලම්බෝ’ ය. අතීතයේ ‘කොළොංතොට’ නමින් හැඳින්වූ නගරය පෘතුගීසින්ට, ලන්දේසීන්ට මෙන් ම ඉංග්‍රීසීන්ට ද ‘කලම්බෝ’ ම විය. වර්තමානයේ පවා බහුල ව ව්‍යවහාර කරනුයේ ‘කොළඹ’ යන්නට වඩා ‘කලම්බෝ’ (Colombo) යන ඉංග්‍රීසි වදන ය. නවකතාවේ දී කතුවරයා ‘කොළඹ’ හඳුන්වන්නේ නගරයක් ලෙසින් නොව රටක් ලෙසිනි. කොළඹ රට ගැන තනියම ඉගෙන ගත යුතු බවත්, කොළඹ ගැන ඉගෙන ගතහොත්, එය ජීවිතය ම ඉගෙන ගත්තා වැනි යැයි පැවසීමෙන් ඒ බව ප්‍රකට වේ. Continue reading ‘හද්දා පිටිසර’ කොළඹ ගැමියන්ගේ කතාව

සියවසක් පුරා දිවෙන ගැමි සුවඳේ මාණික්‍යාන්දරය

ඉතිහාසය නැවත නැවතත් සිදු වන බව අප හොඳින් ම දන්නා කරුණකි. කෙටිහාමි සහ පිච්චි කොළොන්න කෝරළයේ සිට අට කළං කෝරළයට පැමිණියාක් මෙන් ඊට සියවසකට පසු ව තිලකරත්න සහ සෙනෙහෙලතා අට කළං කෝරළයෙන් කොළොන්නා කෝරළයට ගමන් කිරීම ඉතිහාසය නැවත නැවතත් සිදු වන බවට ලබා දිය හැකි කදිම නිදසුනකි. Continue reading සියවසක් පුරා දිවෙන ගැමි සුවඳේ මාණික්‍යාන්දරය