ජෝන් එස්. හටන් කියන ළමා රෝග විශේෂඥ වෛද්යවරයා පර් යේෂනයක් ප්රකාශයට පත් කරනවා. ඔහු මේ සඳහා යොදා ගන්නා දරුවන් 19 දෙනාගෙන් 40% අඩු ආදායම් ලාභී දරුවෝ. ඒ දරුවොන්ට ඔවුන් සුරංගනා කතා කියද්දී ඒ දරුවොන්ගේ මොළයේ ඇති වෙන වෙනස්කම් ඔවුන් බලලා තියෙනවා මේ පර් යේෂනයෙන් , දෙමාපියන් කුඩා කල සිට කතන්දර කියලා දෙනවානම් ඒ දරුවොන්ගේ මොළයේ වෙනස් කම් ඔවුන් මෙහිදී පැහැදිලිව දැකලා තියෙනවා. Continue reading කතන්දරම කියා දෙන්න කියන්නේ ඒකයි !
සිය භූමිකාව ඉටු කිරීමේ දී සාහිත්යකාරයා, නබොකොව් වැනි සිනා ගන්වන තරමේ වාසනාවන්තයකු නොවේ නම්, ඔහු ඒ භූමිකාව ඉටු කරන්නට වුවමනා සිත කය දෙක පවත්වා ගෙන යන්නට වුවමනා ආර්ථිකයක ද්රව්යමය අතිරික්තය සහ විවේකයේ මානසික අතිරික්තය වුවමනා කෙනෙකි. ලේඛකයින්ට චරිතාපදානයක් කියා දෙයක් තිබේ නම් එය සකස් වන්නේ එමඟිනි. මාර්ටින් අමිස් ගෙනහැර දක්වන පරිදි, දැනටමත් අනාථ වී තිබෙන චරිතාපදාන මූලධර්ම යුග්මය, එනම්, ‘ලේඛකයකු ලියූවේ මන්ද? ලියූවේ කුමක් ද?’ යන්න නැවත කියවිය යුතු වන්නේ ඒ පසුතලය තුළ ය. Continue reading වර්තමාන සිංහල සාහිත්ය අධ්යාපනයට මඟ හැරෙන සාහිත්යකරුවාගේ සමාජයීය හා ආත්මීය භූමිකාව (III කොටස)
රුසියානු සාහිත්යය විචාරය තුළ මේ ගැටළුව විසඳෙන්නේ ඉතාමත් අපූරු ආකාරයකට ය. එහි දී තොල්ස්තෝයි ද? දොස්තොයෙව්ස්කි ද? යන ප්රශ්නය, ජර්මානු සාහිත්ය චින්තක ජෝර්ජ් ස්ටයිනර් මතු කර දෙයි. ඒ නිසා ඒ ලේඛකයින් දෙදෙනාගෙන් කිසිවෙක් අග්රස්ථානයට පත් නොවේ. සාපේක්ෂ අගය සාහිත්ය සහෝදරත්වයේ අංගයකි. Continue reading වර්තමාන සිංහල සාහිත්ය අධ්යාපනයට මඟ හැරෙන සාහිත්යකරුවාගේ සමාජයීය හා ආත්මීය භූමිකාව (II කොටස)
අද මෙරට සාහිත්ය කලාව විනෝදකාමී වෙමින් හා විනෝද කර්මාන්තයේ සුරතලා වෙමින් මහජන විඥානයේ සාලයට පැමිණෙන්නට උත්සාහ කරයි. එය එක පැත්තකින් ජනතාවාදී වෙන්නට කැමති අතර ඒ ජනතා රූපය අද ‘කැරිස්මැටික ජනකාන්ත අනෙකා’ බවට පත් වෙමින් තිබේ. Continue reading වර්තමාන සිංහල සාහිත්ය අධ්යාපනයට මඟ හැරෙන සාහිත්යකරුවාගේ සමාජයීය හා ආත්මීය භූමිකාව
මුරකමි සිය සාහිත්යකරණය තුළ එසැවූ අනන්යතාවය ඉතා මනහරය. එය මූලිකවම සාහිත්ය ශානර තුනක් පුරා විහිදෙන විසල් වපසරියකි. විද්යා ප්රබන්ධ, මනඃකල්පිතය හා අපරාධ ප්රබන්ධයන් ශානර මෙන්ම ඉන්ද්රජාලික යථාර්ථය ඔස්සේ යමින් ඔහු සිය සිතියම සලකුණු කරන්නේ උචිත බස් වහර මගින් සිය කලාපයන් තෝරා බේරා ගනිමිනි. Continue reading හරුකි මුරකමි: සරලත්වය තුළින් අවුළුවන සංකීර්ණත්වය
ඇත්තෙන්ම ඔහුගේ කාව්යාගමනය සිදුවන්නේ යම් යම් අර්බුද පැවැතී වකවානුවකදීය. ඉතා සීඝ්රයෙන් වෙනස් වන දෛනිකත්වය පිළිබඳ සීමා නොවූ අනුභූතින්වල ඇසුර ලබමින් කලාත්මක සන්නිවේදනයකට නිර්මාණ යොමු කිරීම දයාසේන ගුණසිංහගේ විස්කමක් විය. Continue reading දයාසේන ගුණසිංහයන් ගෙන ආ ‘රන් තැටියක කඳුළු’
ප්ලාත් ගේ කාව්යයන් අතරින් ‘Lesbos’ වෙන අවධානය යොමු කරන්නේ, එහි ඇති යම් අසාමාන්යතාවක් නිසාය. ප්ලාත් ගැහැනියක වීම තුලින්, සිය අත්දැකීම් ප්රකාශනය තුල සියුම් ව දනවන්නේ, මානව සබඳතා වල ගැඹුරු බව වීම, එම සුවිශේෂීතාවයයි. ගෘහීය කටයුතු: ගෘහීය හිංසනය; ගෘහීය ප්රචණ්ඩත්වය: ගෘහීය දූෂණය ආදි සෘණාත්මක කරුණු එකලස් ව ඇති ගෘහය, ගැහැනියක ගේ ඉවසුම්; සැනසුම් මෙන්ම රිදවුම් කළාපය ද බව ඇය කියන්නීය. Continue reading සිපගන්න මා, දැනෙයි ඔබට කෙතරම්, වැදගත් ද මා…
නුතන රැකියා වෙළඳපොළ ශ්රම බලකායෙන් බලාපොරොත්තු වන කුසලතා සහ චරිත ලක්ෂණ මොනවාදැයි ඔබ සොයා බලා තිබේද? පීඩනයක් යටතේ වැඩකිරීම, කණ්ඩායමක සාමාජිකයකු ලෙස වැඩකිරීම, අන්යයන්ට සහාය වීම, නායකත්වය දීම, ක්ෂණික තීරණ ගැනීම, අපහසු තීරණ ගැනීම, වගකීම සහ වගවීම ඔබේ සේවායෝජකයා ඔබෙන් ඉල්ලා සිටින දක්ෂතා අතුරින් සමහරකි. සහකම්පනයෙන් යුතු වීම ඉහත තුසලතා තවත් මුවහත් වීමට බලපාන වැදගත් චරිත ලක්ෂණයක් වෙයි. ඔබ පාසල් අධ්යාපනය හෝ උසස් අධ්යාපනය හමාරකොට … Continue reading ප්රබන්ධ කියෙව්වොත් වෙන දේ මෙන්න!
රත්මලාන ගුවන් හමුදා පරිශ්රයට පැමිණි යුරි ගගාරින් සහ ඔහුගේ බිරිඳ වැලන්ටිනා මහත් හරසරින් පිළිගෙන රිය පෙරහරකින් කොළඹට රැගෙන ආහ. සංචාරයේදී දේශපාලන ප්රභූ නියෝජිතයින්ගේ සිට කම්කරුවන් හා ගොවීන් දක්වා සියළු ජනයා ඔවුන්ව සාදරයෙන් පිළිගත්හ. Continue reading යූරි ගගාරින්ගේ ලංකා සංචාරයේ මුද්දර මතක මංපෙත
ඩොරිස්මය ජීවිතය විසිවෙනි සියවස මිනිස් වර්ගයාට අතිශයින් තීරණාත්මක සියවසක් බව පැවසීම සාධාරණය. පළවෙනි ලෝක යුද්ධය, දෙවෙනි ලෝක යුද්ධය, පරමාණුක බෝම්බ, සීතල යුද්ධය, භයානක වසංගත ආදී බොහෝ විනාශකාරී අත්දැකීම්වලට මිනිස් වර්ගයා මුහුණ දුන් කාලවකවානුවකි එය. තමන්ගේ පැවැත්ම පිළිබඳව මිනිසා නැවත කල්පනා කරන්නට පටන්ගත් මේ සියවසේ විවිධ දාර්ශනිකයෝ, ලේඛකයෝ බිහිවූහ. ඔවුන්ගේ ජීවිත මෙන්ම විෂය පථයද පුළුල් වීමට ඉහත කී මහා සිදුවීම් බලපෑවේය. ඩොරිස් ලෙසිං උපත ලබන්නේ … Continue reading ස්වයං-අධ්යනිත බුද්ධිමතියකගේ සාහිත්යය…
ක්රිස්ටෝෆර් නොලාන්ගේ Interstellar චිත්රපටිය ඇතුළේ ඉතාම තදබල ශෝකයක් ජනිත කරවන ජවනිකා කිහිපයක් ඇතුළත්. විශේෂයෙන් ම කූපර් සහ ඔහුගේ දියණිය අතර සම්බන්ධතාවය චිත්රපටිය පුරාම ඇති කරන්නේ ශෝකී බවක්. ඒත් මේ චිත්රපටියේ මට තදින්ම ශෝකයක් දැනුණ තැන වෙන්නෙ චිත්රපටියේ අවසානයේ එන අමේලියා එඩ්මන්ඩ් ගේ ග්රහලෝකයේ තනිවෙන දර්ශනය. නොලාන් චිත්රපටය පුරාම මේ මෙලන්කොලියාව ඇතිකරන්න හේතුව මම දන්නේ නැහැ. ඒත් ඒක පපුවට හරිම බරයි. මට ඒ දර්ශනය තදින් දැනෙන්න … Continue reading දුරස්ථකරණයේ මෙලන්කොලියාව
රුමේනියාවේ දැනියුබ් ගඟ පදනම් කරගෙන නිර්මාණය කර ඇති බ්රයිලා නම් වරාය නගරයේ 1884 වසරේදී උපත ලද ඉස්ත්රාතිට මූලික අධ්යාපනයෙන් පසු අධ්යාපනයෙන් ඉවත්ව විවිධ කම්කරු රැකියාවල නිරතවීමට සිදුවෙයි. ඔහුගේ ග්රීක මංපහරන්නෙකු වූ ඔහුගේ පියා ඔහුට කිසිදිනෙක හමුවී නැත. රෙදි අපුල්ලන රැකියාවක නිරත වූ මව ඇසුරේ දිවි ගෙවූ ඔහු ඉතා දක්ෂ කියවන්නෙකු වුවද එයට දුප්පත්කම හරස් විය. පාසලෙන් ඉවත්ව ඔහු විවිධ ගබඩා සහ ආයතන වල සුළු රැකියාවල … Continue reading දේශපාලනයේ සාහිත්යය – ඉස්ත්රාති සහ රොලාන්ද්
නවකතාවේ ආකෘතිය මෙම නවකතාවේ ආකෘතිය දෙස බලන විට මගේ මතකයට නැගුණ කෘති කිහිපයක් වෙයි. ඉන් පළමුවැන්න නම් රුසියානු ලේඛක පියදෝර් දෙස්තයෙව්ස්කි ගේ Notes from underground නම් කෘතියයි. දොස්තයෙව්ස්කි ගේ මෙම කෘතියට පාදක වන්නේ විශ්රාමික සිවිල් නිලධාරියෙකු ගේ කටුක හුදෙකලා ජීවිතයේ මතක සටහන් ය. මෙම කථකයා නිර්නාමික තැනැත්තෙකි. මුක්ති නවකතාවේද කථා නායකයා නිර්නාමික ය. එමෙන්ම මුක්ති නවකතාව මුළුමනින්ම මොනලොගතික (ආත්මභාෂණ) ප්රකාශනයකි. දොස්තයෙව්ස්කිගේ නවකතාවේ පළමු අර්ධය ද … Continue reading සැබෑ මුක්තිය කුමක්ද?
ඌට නමක් තිබුනේ නෑ. හැමදෙනාම දැනගෙන හිටියේ ඌ “ගල් වඳුරා” (Shi Hou) කියන නමින්. ඒකට හේතුවක් තිබුනා, ඌ බිහිවුනේ ‘ඕලයි’ රටේ (Aolai Kingdom) පුෂ්ප ඵල පර්වතයේ (Hua Guo Shan) තිබුනු මායාකාරී ගල් කුළක් ගැබ්බර වීමේ ප්රතිඵලයක් විදියට. ගල් වඳුරා අනෙක් වඳුරොත් සමඟින් සතුටින්, කෙළිදෙළෙන් ජීවත් වුනා, එක් දවසක දී ඌ වඳුරන්ගේ නායකයා බවට පත්වන තුරැ.. Continue reading ත්රිපිටකය සොයා ගිය පෙරදිග දේශාටනය…
පොත් කියවන්න ආස අයටත්, පොත් එකතු කරන්න ආස අයටත් මතුවෙන පොදු ගැටළුවක් වෙන්නේ තමන්ගේ පොත් ආරක්ෂාකාරීව තබාගැනීම කියලා කියන එක බොරුවක් නෙවෙයි. විශේෂයෙන්ම සමහර පොත් එකතු කරන්නෝ තමන්ගේ පොත් එකතුව පිරික්සලා බලන්න උනන්දු වෙන්නෙත් කාලාන්තරයකට වරක් නිසා, තමන් නොදැනම පොත් එකතුව සම්පූර්ණයෙන්ම නාස්ති වෙලා යන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි. Continue reading පොත් ගුල්ලන්ට තමන්ගේ පොත් ආරක්ෂා කරගන්න උපදෙස් කිහිපයක්
සෑම දිනයක්ම කෙටි ජීවිතයක්ම වෙයි. සෑම අවදිවීමක්ම ක්ෂුද්ර තලයේ උත්පත්තියක්ද වෙයි. සෑම ප්රාණවත් උදෑසනක්ම තාරුණ්යයක්ද, සෑම නින්දට යෑමක්ම කෙටි මරණයක්ද වෙයි. මෙය ආතර් ෂෝපන්හවර් විසින් නිතර නිතර ඔහුගේ කෘතීන් තුළ ඉඟි කළ කරුණක් වෙයි. ඊට විවරණ සැපයූ මහාචාර්ය ගුණපාල ධර්මසිරි නම්වූ අපූර්ව මිනිසා දීර්ඝ නින්දකට ගොස් ඇත. Continue reading ජීවිතයේ සත්යය සොයා ගිය පෙරදිග දාර්ශනිකයා: මහාචාර්ය ගුණපාල ධර්මසිරි
යොවුන් ප්රේමය බොහෝ විට වැඩිහිටියෙකු සැහැල්ලුවෙන් පසෙකලන්නේ, එහි කිසිදු ගැඹුරක් නොපවතින්නේ ය යන අදහසේ හිඳිමින් බව රහසක් නොවේ. ඇතැම් විට කරුණාසේන ජයලතුන්ගේ ප්රථම නවකතාව වූ ගොළු හදවතට සාහිත ලෝකයේ සාධාරණය ඉෂ්ට නොවීමටද හේතුව, ඊට ප්රස්තුත වූයේ ‘බොළඳ’ යැයි සම්මත යොවුන් පාසල් ප්රේමයක් වීම ම විය හැකියි. එය එසේ වුවත්, ප්රේමයේ වූ සංකීර්ණ ගැඹුරත්, ඒ හා බැඳි සිතුම් පැතුම් වල ආකූල ව්යාකූල බවත් ගොළු හදවත නැවතත් කියවන මුහුකුරා ගිය අයෙකුට දැනෙනවාට අනුමානයක් නැත Continue reading අප්රකාශිත ප්රේමය සහ ගොළු හදවත
පරිවර්තන පොත්, නැතිනම් විදේශීය සාහිත්යය ලංකාවේ සාහිත්ය රසිකයන් අතර එදා මෙදාතුර ඉමහත් ජනප්රිය සාහිත්ය ප්රවර්ගයකි. නිසියාකාරව පරිවර්තනය වූ පොතක් යනු පාඨකයාට ලොව තවත් සංස්කෘතියක් තුළට ඇතුළුවීමට ඉඩ සලසන දොරටුවකි. විදෙස් භාෂාවකින් ලියැවුණු කෘතියක් සිංහලට පරිවර්තනය කරන පරිවර්තකයා මුල් කෘතිය ලියැවුණු භාෂාව සහ එය අයත් වන සංස්කෘතිය පිළිබඳ අවබෝධයක් සහිත වන තරමට, ඒ පරිවර්තනය පාඨකයාට වඩාත් ලෙන්ගතු මෙන්ම ආකර්ශනීය වූවක් බවට පත් කළ හැකිය. එක් සංස්කෘතියක අත්දැකීමක් තවත් සංස්කෘතියක අත්දැකීමක් බවට පරිවර්තනය කිරීම බරපතල මෙන්ම වගකීම්සහගත කටයුත්තක් වන්නේ එබැවිනි. Continue reading ලංකාවේ ජනප්රියම විදේශීය ගත්කතුවරු…
දේශපාලකයා සහ සාහිත්යකරුවා යනු සදාකාලික සතුරන්ය, මන්ද ඔවුන් දෙගොල්ලම සටන් වදින්නේ එකම භූමියක් වෙනුවෙන් යැයි සල්මන් රුෂ්ඩි පවසා ඇත. මේ ප්රකාශය හා එකඟ වන ජීවන චරිත ඇති ලෝක ප්රකට ලේඛකයන් කිහිප දෙනෙකු අතරින් මිලාන් කුන්දෙරාට විශේෂ තැනක් හිමි වෙයි. Continue reading “ලේඛකයකු වීම යනු සත්යය දේශනා කිරීම නොවේ, සත්යය සොයාගැනීමය” – මිලාන් කුන්දෙරා.
අටකලන්කෝරළේ ප්රාඥයා ලෙස ප්රසිද්ධියට පත් හද්දා පිටිසර ගැමියා, පරිසරයට ඇලුම් කළ කවියා, විප්ලවවාදියා ආචාර්ය සාගර පලන්සූරිය, කලල්ඇල්ලේ ආනන්ද සාගර නමින් පැවිදිව සිටි යුගයේ අවසන් කාලයේ රසවත් කවි කතාවක් පද බැන්දේය. පැදි 136 කින් යුත් එහි මුල් පැදියෙන්ම පාඨකයාගේ සිත පිටිසර ගම්මානයක තනිකරවීමට සමත්වන ඔහු ඊට තැබුවේ පරපුරු හතරක ආදරය දිනූ ‘සුදෝසුදු’ යන නමයි. Continue reading කටුරොද ගමේ අසූ වසක පෙම් කතාව…
The Asian Review සිංහල 