සිංහල කෙටිකතාවේ නව ආකෘතිමය අත්හදාබැලීමකින් යුත් කෙටිකතා අතරට එක්වන දයානන්ද තිරිමාන්නගේ මෙම කෙටිකතාව මුල්වරට පළවූයේ ‘කල්පනා’ සඟරාවේ 1982 නොවැම්බර් කලාපයේය. පුද්ගලයකුගේ චින්තන දහරාවක් ඉදිරිපත් කරන මෙහි සම්පූර්ණ වාක්ය නොමැතිය. දයානන්ද තිරිමාන්න 1975 සහ 1979 වසරවල කෑගලු දිසා සාහිත්ය උළෙලේ කෙටිකතා තරගවලින් ප්රථම ස්ථානය දිනා ඇත. Continue reading රස්සාව මාරුව වැස්ස කෝච්චිය සහ අතරමග.
තිත සාමාන්යයෙන් වාක්යයක අවසානය දැක්වීම සඳහා යෙදේ. කොමාව යෙදෙන්නේ වාක්යයක නොයෙක් කොටස් අතර පැවැතිය හැකි ඇතැම් මඳ විරාම දැක්වීම සඳහාය. මෙහි එන කථකයාගේ ආදරයට කොමාවක් වැටී ඇත්තේ ඔහුගේ ආදරවන්තිය හෝ ආදරවන්තයාගේ මැදිහත්වීමෙනි. අවසානයේදී කථකයා එකී පෙම් සබඳතාව නැවත ඇති නොවන සේ නවතා දමයි. කථකයා ප්රේමයක් නැවත ආපේක්ෂා නොකරයි. එය දැඩිව ප්රතික්ෂේප කරයි. Continue reading පළමු කාව්ය සංග්රහය වුණත් ආධුනික බවක් නැති ‘තිත් සහ කොමා‘
අපි හැකි උපරිම වේගයෙන් සැන්දෑව තුළට දිව ගියෙමු. දිවා කාලයක් හෝ රාත්රී කාලයක් නොපැවතිණි. දැන් අපේ වේස්ට්කෝට්වල බොත්තම් දත්ඇඳි එකටෙක වදින්නා සේ වදියි. යළිත් එකිනෙකා අතර ඒකාකාර පරතරයක් තබාගනිමින් දිව යන අපි, නිවර්තනවල ජීවත්වන වන මෘගයන් මෙන් නහයෙන් ගිනි පිම්බෙමු. අපගේ පාදවල වේගය යොදාගනිමින් ප්රධාන පාර අද්දර වූ එක් බිමක් වෙත අප එකිනෙකාව පන්නාගෙන ගියේ ගී ගයමින් උඩ පනිමින් යන පුරාණ යුද්ධවල සිටි සන්නාහ ඇඳගත් භටයන් මෙන් අඩි හප්පමින් සහ උස් හඬින් සින්දු කියමිනි. Continue reading පිටිසර ළමයි
එහෙම කතන්දර කියල දුන්නා කියල නම් මතකයක් නැහැ. හැබැයි අපේ ආච්චිල, සීයලා, මම්මල, අම්මල එයාලගෙ ජීවිත කතන්දර කියනවා අහන් ඉන්නවා. ඒවා ගොතපු කතා නෙවෙයි ඇත්ත කතා. ගමේ ආච්චිල සීයලට ඇහුම්කන් දෙන පුරුද්දක් මට තිබුණා. එයාලගෙන් මට ඇහුණෙත් ඇත්ත ජීවිත කතා. මට ගොඩක් කතන්දර ලැබුණා දහම් පාසලෙන්. දහම්පාසලේ ඒ කාලේ දැන් වගේ විෂය නිර්දේශ තිබුණෙ නැහැ. තරග විභාග තිබුණෙ නැහැ. දහම් පාසල හරිම නිදහස් සුන්දර තැනක්. Continue reading “දරුවන්ට කෑම කටක් නොදී අධිරාජ්යයාට බදු ගෙවන්න වුණු ගැහැනුන්ගෙ වේදනාව අදත් එහෙමමයි” – තරුරසී ප්රනාන්දු
ජීවිතේ විවිධ දේවල් හරහා යනකොට හිතෙනවා අපි ඇයි සිංහල ඉගෙන ගත්තේ. ඉංජිනියර් කෙනෙක් වෙන්න නම් මෙච්චර සිංහල ඉගෙන ගන්නෙ මොකටද වගේ දේවල්. හැබැයි ජීවිතේ අපි එක කාලෙකට ආවට පස්සේ හිතෙනවනේ මම මේ මොනවද හිතලා තියෙන මෝඩ දේවල් කියලා. මට මතකයි මමත් ප්රශ්න කරලා තියෙනවා අපි මොකටද සමාජ අධ්යයනය ඉගෙන ගත්තේ කියලා. දැන් මට අවුරුදු තිස් අටක්. දැන් මට හිතෙනවා අපි ඉගෙනගත්තු හැමදෙයක්ම එකට සම්බන්ධයි කියලා. කියවීම ජීවිතේදි ගත්තොත්, ජීවිතේට එන ප්රශ්න ගත්තොත්, අපිට ආපු ප්රශ්නම මීට අවුරුදු විස්සක තිහකට කලින් මේ පොත්වල හිටපු අයටත් ඇවිල්ලා තියෙනව වගේම ඒගොල්ලො ඒකට මේ විදියේ දේවල් කරලා තියෙනවා කියලා අපිට මතක් වෙනවා. Continue reading “චතුරාර්ය සත්යය වෙනත් විදියකට පොත්වලටත් අදාළයි” – නිලූකා බ්රැන්ඩන්
ඇත්තටම මට අමුතු පුරුද්දක් තිබුණා. මම බස්එකේ යද්දි, ගමන් යද්දි හුඟක් වෙලාවට ගෙවල් කියවනවා. ගෙයක් දැක්කහම ඒ ගේ ගැන මගේ ඇතුළෙ කතාවක් මැවෙනවා. මේ ගේ ඇතුළෙ මොනවගේ දේවල් වෙනවා ඇද්ද කියලා. විශේෂයෙන් පාන්දර කොළඹ යද්දි, සමහර ගෙවල්වල ලයිට් දාලා තියෙනවා එක කාමරේක. මම හිතනවා ආහ් මේ කුස්සිය වෙන්නැති. එහෙම මම ඒකට අදාළ කතාවක් පරිකල්පනය කරනවා. බස් එකේ යන වෙලාවක නින්ද ගියේ නැත්නම් මම කරන්නේ ඒක තමයි. Continue reading “මට ගෙවල් කියවන පුරුද්දක් තියෙනවා” – චතුරි දමයන්ති
“…තමුසෙ දන්නවද සමාජවාදී ස්ටාලින්ට මං ගරු කරන්නෙ මොකද කියලා. ඌත් හොඳම කොමියුනිස්ට්කාරයන්ට ගේම දුන්නු දේශප්රේමියෙක්. ජාතික සමාජවාදී හිට්ලර් මං අදහන තවත් නායකයෙක් ඕයි. මිනිහ තමයි අයිසෙ කොමියුනිස්ට් හැතිකරය ලෝකෙන් තුරන් කරන්න ඕනය කියලා බය නැතිව ඉදිරිපත් වුණේ. ඒ වගේම තව එකක්, තමුසෙ දන්නවද මං දේශප්රේමීන්ට ආදරේ ඇයි කියල. උන්ට තියෙන්නෙ කොට තුවක්කු සහ ළඟ ඉලක්ක. උන් කලබලයි. ඒත් කොමියුනිස්ට්කාරයො, උන් හරියට ස්නයිපර් වගේ. උන්ට තියෙන්නෙ දුර ඉලක්ක සහ තියුණු සැලසුම්. උන්ට වරදින්නෙ ඒක අස්සට රිංගල ඉන්න තමුසෙල වගේ දේශප්රේමී ගැරඬි හින්ද. මං තමුසෙලට කැමතිත් ඒකයි.” Continue reading “කොට තුවක්කු“ නවකතාව කියවමු.
ඉතිහාසය නැවත නැවතත් සිදු වන බව අප හොඳින් ම දන්නා කරුණකි. කෙටිහාමි සහ පිච්චි කොළොන්න කෝරළයේ සිට අට කළං කෝරළයට පැමිණියාක් මෙන් ඊට සියවසකට පසු ව තිලකරත්න සහ සෙනෙහෙලතා අට කළං කෝරළයෙන් කොළොන්නා කෝරළයට ගමන් කිරීම ඉතිහාසය නැවත නැවතත් සිදු වන බවට ලබා දිය හැකි කදිම නිදසුනකි. Continue reading සියවසක් පුරා දිවෙන ගැමි සුවඳේ මාණික්යාන්දරය
දැන් හිතන්න ප්රංශ පෙම්වතා පොතේ මාලක ගත්තොත්, මාලක පැරීසියේ ඉඳලා ඉගෙනගන්න යන්න තියෙනකොට මොනවගේ ප්රශ්නද එයාට එන්නේ. කොච්චර සීතලත් දැනෙනවද, බස් එක ගන්න කොච්චර දුර ඇවිදගෙන යන්න ඕනද. කෝච්චියෙ නැග්ගම බහින තැන හොයාගන්න එක කොච්චර අපහසු වැඩක්ද, ඔය විදියට චරිතෙ තුළ ජීවත් වෙනකොට මට දැනෙන දේ මම ලියනවා හැබැයි ලියන්නෙත් අවශ්යම දේ. ඒ වගේම තව මම කරන දෙයක් තමයි, ඒ චරිත එක තැනක වාඩිකරවලා එයාලට කතාකරන්න ඉඩ අරිනවා. Continue reading “මම වැඩියෙන්ම සතුටු වෙන්නෙ ප්රබන්ධ ලෝකෙ ඉන්න වෙලාවට” – ශමෙල් ජයකොඩි
දශක ගණනාවක් පුරා සාහිත්ය ක්ෂේත්රය තුළ කියැවුණු නාමයක් වන ටෙනිසන් පෙරේරා ප්රවීණ සාහිත්යවේදියා විසින් ‘දැතිරෝදෙන් උපන් බුදුන්’ ලියන්නේ 1967 වැනි ඈත කාලයකදීයි. කෙසේ නමුත් ‘දැති රෝදෙන් උපන් බුදුන්’ කෘතිය තුළින් බුදුදහම ද්වේශ සහගත ලෙසින් සමච්චලයට නැතිනම් විවේචනයට ලක් කළේය යන චෝදනාව මත, ටෙනිසන් පෙරේරාව අත්අඩංගුවට ගෙන ප්රශ්න කිරීමට යොමු කෙරේ. Continue reading පැක්ටේරියේ දුම්, වානේ තල මැදින් ශූන්යතාව පසක් වනු ඇතිද?
කළු ලෝහ ගේට්ටුවෙන් විවෘත වුණ සුදු ඇඳගත් සොල්දාදුවන් දෙදෙනෙක් වැනි උස ගේට්ටු කුළුණු පසුකර කාර් රථය ඉදිරියට ඇදුණේය. මගේ ඇස් ඉදිරිපිට මහානුභාව සම්පන්න සුදු උස නැගිල්ලක් නිල් පැහැති තණ පිට්ටනියේ විරාජමාන විය. Continue reading “තිමිරෙන් එතෙරට” නවකතාව කියවමු.
අද අපට හමුවන්නේ ශ්රී ලංකාවේ ප්රකාශන ක්ෂේත්රයේ ප්රමුඛයකු වන අතර, ඔහු තම තොරතුරු තාක්ෂණය පිළිබඳ දැනුම ග්රන්ථ ප්රකාශනය සමඟ ඒකාබද්ධ කර ග්රන්ථ ප්රකාශනය සහ කියවීම නව තලයකට ගෙන ගියේය. ප්රදීප් ගමගේ යනු ගැඹුරින් මුල් බැසගත් සාහිත්ය සම්භවයකින් පැවත එන වෘත්තියෙන් තොරතුරු තාක්ෂණ ඉංජිනේරුවෙකි. ඔහු ‘මෙටාරීඩ්ස්’ හි සම-නිර්මාතෘවරයා වන අතර ‘ගුඩ්රීඩ්ස් ලංකා’ හි නිර්මාතෘ සහ ප්රධාන විධායක නිලධාරියාද වේ. Continue reading “ආවර්ධිත යථාර්ථය පොත් කියවීමේ අත්දැකීමට අලුත් අන්තර්ක්රියාකාරී මානයක් එක් කරනවා…” – ප්රදීප් ගමගේ
කොඑට්සි සාහිත්යය උගන්වන පන්තියක ඉගෙනගැනීමේ වාසනාව තමන් නොලද බව වරක් නොබෙල් සම්මානලාභී ලේඛිකා ඩොරිස් ලෙසිං පැවසුවාය. කොඑට්සි ඉතාම අරපරෙස්සමින් වචන තෝරා බේරාගෙන ලියන්නකු වන අතර, භාෂාව හැසිරවීමේදී ඔහු දක්වන කුසලතාව පුදුමාකාරය. Continue reading ජේ. එම්. කොඑට්සිගේ ඉතා කෙටි කෙටිකතා හතරක්.
කෙටිකතාවට කෙතරම් අපූරු ලෙස දෘෂ්යමය හැඟීම් ජනිතකළ හැකිද? වචන දහස් ගණනකින් විස්තර කොට ලිවිය යුතු යමක් එක් සරල චිත්රයකින් කිව හැකි වන්නා සේ, මනස් රූප මාලා භාවිත කොට කතන්දර කීමේ සාස්තරය හොඳින් දන්නා රංගන ආරියදාස කෙහෙල් ලෙල්ලක් මත පාඨකයා වේගයෙන් ලිස්සා යවා ප්රඥාවේ කළුගල මත ඔළුව තදින් හැප්පීමෙන් දුලබ ප්රඥාවක අත්දැකීමක් දෙන්නට සමත් වෙයි. Continue reading කෙහෙල් ලෙල්ලක අරුමය!
අද අපට හමුවන්නේ ශ්රී ලංකාවේ ග්රන්ථ ප්රකාශන ක්ෂේත්රයේ ප්රමුඛතම කාන්තාවක්. ඇය ඉංග්රීසි භාෂාවෙන් උපාධිය සම්පූර්ණ කිරීමෙන් පසු ඉංග්රීසි ගුරුවරියක් ලෙස සිය වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කළ අතර, පසුව ග්රන්ථ ප්රකාශනය සහ ලිවීමට තමා තුළ ඇති ආශාව අනාවරණය කරගත්තාය. කාංචනා ප්රියකාන්ත යනු ශ්රී ලංකාවේ විශාලතම අන්තර්ජාලයේ සිල්ලර පොත්හල්වලින් එකක් වන KBOOKS සහ, ඊ-පොත් සහ ශ්රව්යපොත් (audiobooks) යන දෙකම ලබා දෙන KReader.lk නැමැති ඩිජිටල් කියවීමේ වේදිකාවේ නිර්මාතෘ සහ ප්රධාන විධායක නිලධාරියාය. Continue reading “මම සාධාරණ ව්යාපාරික පිළිවෙත් ගැන දැඩි විශ්වාසයක් තබනවා…” කාංචනා ප්රියකාන්ත.
විල් දියේ ඕලු මල් – මකරන්ද සුවඳ දී
පෙති ඇරී මඳ සුළං – හා සමග මුසු වෙවී
නිදිකිරන නිල් දියේ – සඳ කැළුම් තරු එළි
කලඹා හෙළා දමයි – සිත සුසුම් නළ රැළි Continue reading මට පාර කියාපන්
අපි අපේ මූඩ් එක අනුව කරන දේවල් විටින් විට වෙනස් වෙනවා. කොටින්ම පොතක් කියවන්න ගත්තත් එහෙමයි. සමහර ඒවා ඒ වෙලාවට හරියන්නෙ නෑ. ඉන්න මූඩ් එකට සෙට් වෙන්නෙ නෑ. මූඩ් ෆික්ස් කරගන්න පොතක් කියවන්න අතට ගත්තත් පොතේ කවරෙ ඉඳන්ම හිතට වැදුනෙ නැත්නම් මූඩ් අවුට්. වැරැද්දක් කියනව එහෙම නෙමෙයි, සාමාන්යයෙන් කියවන්න කලින් පොතේ කවරය දිහා වෙලාව අරන් බලන් ඉන්න එක මගේ පුරුද්දක්. ඇත්තෙන්ම ඒකට හේතුව පොතක් කියන්නෙම … Continue reading “පතුලක් නැති අගාධයකට ආදරේ කරන්න එපා“
වැස්සත් එක්ක ගෙවුණු තුන්වැනි දිනය වනවිට නිවස තුළ ඔවුන් කෙතරම් කකුළුවන් ප්රමාණයක් මරා දැමුවාද කිවහොත්, මඩ වූ මිදුල හරහා ගොස් උන් මුහුදට වීසි කිරීමට පෙලායෝට සිදුවිය. මන්ද යත් ඔවුන්ගේ අලුත උපන් දරුවා රාත්රිය පුරාම උණෙන් පෙළුණු බැවින්, ඔවුහු සිතුවේ ඒ මැරුණු කකුළුවන්ගේ ගඳ නිසාවෙන් බවයි. අඟහරුවාදා සිටම ලෝකය දුකෙන් සිටියා මෙනි. මුහුදත් අහසත් එකම අළු පැහැයකි. Continue reading නිදහස්වීම
නවකතාවේ ආකෘතිය මෙම නවකතාවේ ආකෘතිය දෙස බලන විට මගේ මතකයට නැගුණ කෘති කිහිපයක් වෙයි. ඉන් පළමුවැන්න නම් රුසියානු ලේඛක පියදෝර් දෙස්තයෙව්ස්කි ගේ Notes from underground නම් කෘතියයි. දොස්තයෙව්ස්කි ගේ මෙම කෘතියට පාදක වන්නේ විශ්රාමික සිවිල් නිලධාරියෙකු ගේ කටුක හුදෙකලා ජීවිතයේ මතක සටහන් ය. මෙම කථකයා නිර්නාමික තැනැත්තෙකි. මුක්ති නවකතාවේද කථා නායකයා නිර්නාමික ය. එමෙන්ම මුක්ති නවකතාව මුළුමනින්ම මොනලොගතික (ආත්මභාෂණ) ප්රකාශනයකි. දොස්තයෙව්ස්කිගේ නවකතාවේ පළමු අර්ධය ද … Continue reading සැබෑ මුක්තිය කුමක්ද?
යොවුන් ප්රේමය බොහෝ විට වැඩිහිටියෙකු සැහැල්ලුවෙන් පසෙකලන්නේ, එහි කිසිදු ගැඹුරක් නොපවතින්නේ ය යන අදහසේ හිඳිමින් බව රහසක් නොවේ. ඇතැම් විට කරුණාසේන ජයලතුන්ගේ ප්රථම නවකතාව වූ ගොළු හදවතට සාහිත ලෝකයේ සාධාරණය ඉෂ්ට නොවීමටද හේතුව, ඊට ප්රස්තුත වූයේ ‘බොළඳ’ යැයි සම්මත යොවුන් පාසල් ප්රේමයක් වීම ම විය හැකියි. එය එසේ වුවත්, ප්රේමයේ වූ සංකීර්ණ ගැඹුරත්, ඒ හා බැඳි සිතුම් පැතුම් වල ආකූල ව්යාකූල බවත් ගොළු හදවත නැවතත් කියවන මුහුකුරා ගිය අයෙකුට දැනෙනවාට අනුමානයක් නැත Continue reading අප්රකාශිත ප්රේමය සහ ගොළු හදවත
පරිවර්තන පොත්, නැතිනම් විදේශීය සාහිත්යය ලංකාවේ සාහිත්ය රසිකයන් අතර එදා මෙදාතුර ඉමහත් ජනප්රිය සාහිත්ය ප්රවර්ගයකි. නිසියාකාරව පරිවර්තනය වූ පොතක් යනු පාඨකයාට ලොව තවත් සංස්කෘතියක් තුළට ඇතුළුවීමට ඉඩ සලසන දොරටුවකි. විදෙස් භාෂාවකින් ලියැවුණු කෘතියක් සිංහලට පරිවර්තනය කරන පරිවර්තකයා මුල් කෘතිය ලියැවුණු භාෂාව සහ එය අයත් වන සංස්කෘතිය පිළිබඳ අවබෝධයක් සහිත වන තරමට, ඒ පරිවර්තනය පාඨකයාට වඩාත් ලෙන්ගතු මෙන්ම ආකර්ශනීය වූවක් බවට පත් කළ හැකිය. එක් සංස්කෘතියක අත්දැකීමක් තවත් සංස්කෘතියක අත්දැකීමක් බවට පරිවර්තනය කිරීම බරපතල මෙන්ම වගකීම්සහගත කටයුත්තක් වන්නේ එබැවිනි. Continue reading ලංකාවේ ජනප්රියම විදේශීය ගත්කතුවරු…
දේශපාලකයා සහ සාහිත්යකරුවා යනු සදාකාලික සතුරන්ය, මන්ද ඔවුන් දෙගොල්ලම සටන් වදින්නේ එකම භූමියක් වෙනුවෙන් යැයි සල්මන් රුෂ්ඩි පවසා ඇත. මේ ප්රකාශය හා එකඟ වන ජීවන චරිත ඇති ලෝක ප්රකට ලේඛකයන් කිහිප දෙනෙකු අතරින් මිලාන් කුන්දෙරාට විශේෂ තැනක් හිමි වෙයි. Continue reading “ලේඛකයකු වීම යනු සත්යය දේශනා කිරීම නොවේ, සත්යය සොයාගැනීමය” – මිලාන් කුන්දෙරා.
The Asian Review සිංහල 